TEYowe śpiewanie i wywiad

Krzysztof Michał Wodniczak zaprasza na koncert ?TEYowe śpiewanie?, który odbędzie się 17 listopada 2010 o godz. 19.00.

Kabaret TEY

Podczas koncertu wystąpią:
Małgorzata Bratek
Barbara Gołaska
Grażyna Łobaszewska
Dorolta Żmijewska
Jerzy Garnilewicz
Aleksander Gołębiowski
Szymon rogalski
Zagra zespół muzyczny Piotra Kałużnego

Czas:
17 listopad, godz. 19.00.

Miejsce:
Centrum Kongresowo-Dydaktyczne
Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu:
ul. Przybyszewskiego 37.

Bilety:
W cenie 40 i 55 zł do nabycia w CIM przy ul. Ratajczaka 44 i w Gromadzie na Dąbrowskiego 39.

Uwaga:
Do każdego biletu dodawanba jest książka o tym poznańskim kabarecie „Spojrzenia nie tylko na TEY-a”… Prezentujemy wywiad z jej autorem Krzysztofem Wodniczakiem:

Czy łatwo było Tobie „powspominać” i porozumieć się z bohaterami tamtych czasów, aktorami i twórcami kabaretu TEY?
– Co prawda, nie jestem ” kadłubkiem” ani dobrym archiwistą swoich artykułów, lecz pamiętam wiele z nich z lat siedemdziesiątych. Pomógł mi najbardziej w przypomnieniu pewnych faktów TEY-owych Aleksander Gołębiowski, który twierdzi, że wówczas najmniej pił – i dlatego najwięcej pamięta…Napisałem tę książkę, gdyż takie socjologiczno-artystyczne zjawisko, jak TEY, nie zostało dotychczas należycie odnotowane. Zaledwie pięćdziesiąt omówień, wywiadów, artykułów, trzy prace magisterskie, jedna licencjacka, kilka wydań kasetowych i płytowych ? to plon dziesięcioletniego istnienia TEY-a i trzyletniej działalności TEYATRU. To stanowczo za mało. Dodam jeszcze, że jeden z TEY-owców – Krzysztof Jaślar napisał 19 lat temu też książkę o TEY-u, ale więcej w niej kabaretu niż Jaślara. U mnie jest inna konstrukcja. Więcej jest Wodniczaka (a raczej jego wędrówek ) niż TEY-a, który dla mnie jest pretekstem do pokazania środowiska i ludzi kultury – tej oficjalnej i tej niezależnej – Poznania.

Wspominasz o artykułach na temat TEY-a. Przyznaj się do swojej aktywności popularyzatorskiej, swoistej misji w tej kabaretowej materii i dopowiedz, jak wyglądała Twoja droga do tej książki.
– Od lat poruszam się, korzystając z niegdysiejszych dokonań, chodzę alejami wspomnień, co prawda muzycznymi, organizując koncerty poświęcone Elvisowi Presleyowi czy Czesławowi Niemenowi Wydrzyckiemu, ale wspominki parateatralne to pierwsze wezwanie, które sobie narzuciłem. Przypomniałem lata siedemdziesiąte, choćby z tego powodu, że czynnie uczestniczyłem jako recenzent, opisując wszystkie programy kabaretu TEY. Pisałem o nich na łamach ?Gazety Poznańskiej?, ?Tygodnika Kulturalnego?, ?Śpiewamy i Tańczymy, ?Synkopy?, ?Panoramy?.

Zastanawia mnie inspiracja, która sprawiła, że książce nadałeś tytuł ?Spojrzenia nie tylko na TEY-a??…
– Od 1968 roku, kiedy przybyłem do Poznania, by rozpocząć studia socjologiczne na UAM, związałem się z Klubem Dziennikarzy Studenckich działającym przy Radzie Okręgowej ZSP. Wydawano tam jednodniówkę ?Spojrzenia?, z którą nawiązałem współpracę. W latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych redagowałem nawet tematyczne numery – rockowy, reggae, bluesowy. PRL był wtedy tak opisywany, jak powinien wyglądać, a nie tak, jak wyglądał naprawdę. Jednak żaden z programów TEY-a nie rozgrywał się w nieokreśloności. Każdy zawierał wyraźne charakterystyczne cechy miejsca i czasu…

Moc kabaretowych spektakli TEY-a jednak wynikała z kreacji Zenona Laskowika i innych postaci tej sceny – prawdy odczuwanej silnie i powszechnie, a dławionej przez cenzurę i panujący ucisk komuny nad klarującą się z latami coraz wyraźniej społeczną wolą odmiany systemu z powodu ambiwalencji na co dzień (szeptano jedno w domu i w środowiskach nie znoszących czerwonego kagańca, a w oficjalnej sytuacji „filozoficznie” milczano). TEY czerpał jednak wtedy jednak wielką siłę z tak ostro zarysowanych sprzeczności i śmieszności systemu, które zresztą miały także swoją dramaturgię w powadze losów ludzkich, twórczych ograniczeniach i tej szarzyźnie życia – z ewolucją ku kolejkom po papier toaletowy… Jak postrzegasz sam te programy?
– Te programy stanowiły swoiste studium opisu, niekiedy kontemplacji, a i nie odrzucało polityki. Autorzy i wykonawcy TEY-a nie obierali typowych sekwencji obrazowych, lecz – pogłębienie metafizyczne. I wyznawali niemodną wiarę w człowieka. Próbowali złapać kontakt z sobą, ale podróż była ryzykowna…

Wielu kojarzy kabaret TEY z Zenonem Laskowikiem, uznając go za najważniejszą postać i kreatora specyficznej formuły scenicznej prezentacji, cieszącej się sympatią widzów. Czy TEY to jednak tylko sam Laskowik?
– Otóż, nie deprecjonując estradowej osobowości Zenona i jej wartości, trzeba jednak stwierdzić, że nie mniejsze znaczenie w kreowaniu TEY-a jako zjawiska pokoleniowo-kulturowego i jego legendy niemalże mieli wszyscy, którzy choćby zaledwie epizodycznie otarli się o tę scenę lub na niej się pojawili. Byli to przede wszystkim muzycy, scenografowie, tekściarze, drugoplanowi wykonawcy, a także organizatorzy imprez. TEY jednak nie zaistniał na ugorze, który trzeba było nawozić, jak radził działaczom kulturalnym Stanisław Jerzy Lec. Ten kabaret wyrósł przecież ze środowiska, z którym w jakiś sposób się identyfikował lub był identyfikowany. Uczestniczył w jego artystycznej kreacji, mającej wszelkie znamiona kultury studenckiej, którą jednakże uznawano za niewielki fragment polskiej kultury narodowej.

A pamiętasz ten moment z redakcji Dziennika Wielkopolan „Dzisiaj”, gdy z mojej sieci informatorów (ten zamysł jednak troszkę działał) zadzwonił jeden z nich, by sprzedać swoją tajemną hiperwieść, że Laskowik rzucił TEY-a i założył torbę listonosza? Moje śledztwo na poczcie… i Twoja inicjatywa jako redaktora naczelnego…
– Tak. Rzeczywiście. Zenon nie od razu to chciał ujawniać…

Gdy pracowałam nad korektą-redakcją tej książki – niosło mnie wiele razy w krainę śmiechu z uwagi na dobrą pamięć tych spektakli i cytowane przez Ciebie fragmenty. I nie tylko… Czy wiesz coś o tym?
– To chyba dobrze świadczy o tej książce, że takie fragmenty kabaretu w niej działają z tak artystycznym wzbudzaniem optymizmu.

Z Krzysztofem Wodniczakiem rozmawiała Stefania Pruszyńska.